Alemaniako argitaletxe bat atzerrira mugitzea planteatzen ari da prezio finkoak saihesteko

Iturria: PublishingPerspectives


Prezio finkoaren sistema ona da liburu-denda fisikoentzat eta, beraz, baita denda horietan beren liburuak dauzkaten argitaletxeentzat ere. Baina zer gertatzen da beste profil batzuk dituzten argitaletxeekin?

Utz Verlag editorialak batez ere zientzia-liburuak argitaratzen ditu — doktorego-tesiak, txostenak, sekula liburu-denda tipiko batean jartzen ez dituenak. Herbert Utz argitaratzaileak dio prezio finkoek kalte egiten diotela bere negozioari — eta bere negozioaren parte bat atzerrira mugitzea pentsatzen ari dela, sistema hori saihesteko.

Utz-en kritika guztiz ulertzeko, Verzeichnis lieferbarer Bücher (VLB, Liburu eskuragarrien katalogoa) ere ezagutu behar da. Alemaniako merkatuan aurkitzen diren liburu inprimatuen zerrendarik osatuena da katalogo hori. Joan zen ekainaren bukaeran, Alemaniako argitaletxeen eta liburu-denden elkartearen batzar nagusiak VLB gomendatu zuen liburuen prezioen erreferentzia ofizial gisa. Lehen argitaletxeek espresuki esan behar zuten, han zerrendaturiko prezioak balio zutenak zirela, eta horrek bere garrantzia du, zeren eta Alemanian arazoak izan ditzakezu legearen aurrean, liburua ez baduzu prezio ofizialean saltzen. Beraz, liburuak VLBn erregistratzea beharrezkoa ez zenetik, haren itzala asko areagotu da

Utz jauna luzaro kritikoa izan da prezio finkoarekiko eta VLBrekiko.  (2002an parte hartzea derrigorrezko bihurtu zen arte, Utz argitaletxea ez zen sartu prezio finkoan). Utz Verlag-ek titulu espezializatuen katalogo handia du eta,  inprimaturik badaude ere, titulu horien ale asko ez dituzte saltzen. Liburu bat VLBn erregistratzea dirua kostatzen da, eta Utz-ek dio haiek nahi dituztenek aurki ditzaketela sarean — eta bidal ditzakeela Google Book Search-era doan.
Horregatik, erregistratzeko prezioak igo zituztenean 2007an, liburuak VLBtik kentzen hasi zen eta dio "ez zuela ikusi inolako korrelaziorik" salmentetan. Gaur egun asko saltzen dituen tituluak soilik mantentzen ditu zerrendan. Argi dago zergatik izan litekeen hori kezkagarria VLB prezioen erreferentzia unibertsala sustatzea interesatzen zaienentzat. Utz bera kezkaturik dago VLBn erregistratzea derrigorrezkoa egiteko saio bat izan daitekeelako. Egoera konplikatzen dute Argitaletxeen eta liburu-denden elkartearentzat VLB diru-iturri bat izateak eta VLBren kuotak Libreka! liburu digitalen plataforma sostengua izateak.

Kontuan izan, hori guztia Utzek bere negozioarentzat kaltegarria gertatzen den sistema bat matentzeko dela. Har ditzagun liburutegiak, adibidez. Prezio finkoak derrigorrezkoak izan aurretik, Utz Verlagek liburutegiei deskontu handiak eskaini ohi zizkien eta haiek, berriz, zuzenean Utzi erosten zizkioten zuzenean, saltzaile bati erosi ordez. Orain liburutegiak ez daude motibaturik lan estra hori egiteko, eta Utzek dio berak bukatzen duela aurrezkiak saltzaileei  pasatzen, berak gutxiago irabazten duela eta zergak ordaintzen dituzten erosleei gehiago kostatzen zaizkiela liburuak.

Alemanian e-bookek ere prezio finkoa dute (baina e-book batek eta titulu beraren paperezko liburuak izan dezakete prezio desberdina). Prezio finkoaren xedea argitaletxeak babestea denez, txikizkako saltzaileak babestuz, Utz zapuzturik dago sistema liburu digitalei aplikatzeko: “Zer egin behar dute txikizkako saltzaileek ebookekin? Deus ez.” Hori ez da behar bezain zehatza  — liburu-denda gutxi batzuek ebookak eskaintzen dituzte beren webguneen bitartez, eta araua izan liteke garrantzitsua eragile handi gutxi batzuek merkatua ez monopolizatzeko — baina egia da prezio finkoaren sistemak inplikazio desberdinak eta zentzu askotan txikiagoak dituela online testuinguruan.

Horregatik ari da pentsatzen Utz Verlag adar bat atzerrira eramatea ebookak prezio finkoaren sistematik kapora argitaratzeko. Zain daude ea zer gertatzen den Suitzan prezio finkoari buruz egingo den erreferendumarekin, hura izan biliteke behar duten kokapena. Bigarren aukera AEB da. Utzek, lehen ingeniari aerospaziala zenak, dio sistemari erronka jotzeko duen gogoa bestelako formazioa izatetik datorkiola: "Ni ez naiz liburutan pentsatzen ari, Ni soluziotan ari naiz pentsatzen.”